Europa-Park bestaat in 2025 50 jaar, maar eigenlijk gaat de geschiedenis nog verder terug. Lees hier het bijzondere verhaal van de familie Mack en hun pretpark.
Europa-Park in het Zwarte Woud is uitgegroeid tot het grootste pretpark van Duitsland. Bovendien heeft het vele prijzen gewonnen voor het beste themapark wereldwijd. Maar dat was eigenlijk nooit de bedoeling.
Het park is 50 jaar geleden opgezet als een soort showroom voor attracties van de firma Mack Rides. En de geschiedenis gaat eigenlijk nog veel verder terug.
Dus laten we bij het begin beginnen, want dit is een bijzonder verhaal over tegenslag, tegenwerking, doorzettingsvermogen, visie en waar dit allemaal toe kan leiden.
Het begint allemaal toen Paul Mack in 1780 op 25-jarige leeftijd begon met het bouwen van handkarren voor het transporteren van allerlei goederen.
De karren werden groter en zijn zoon Johann breidde dit uit naar het bouwen van postkoetsen. Met de groeiende markt hiervoor werd het bedrijf groter en de koetsen verder ontwikkeld.
In Waldkirch, waar het bedrijf gevestigd was, ontstonden ook diverse (draai-)orgelbouwers. Het was logisch dat de familie Mack ook transportwagens voor deze muziekinstrumenten ging maken. Dat waren de eerste stappen in de wereld van de entertainment.
Voor deze branche kwamen er ook al snel kermis- en circuswagens bij. En toen bleek dat het bedrijf ook mooie houten paarden en sleeën kon leveren voor draaimolens.
Een logisch gevolg was de uitbreiding naar complete attracties voor jaarmarkten en kermissen.
Aanvankelijk vooral draaimolens en allerlei kraampjes. Onder Heinrich Mack lag de focus nog altijd op wagens. Maar er werden ook andere attracties ontworpen en gebouwd, zoals spookhuizen en treintjes.
In 1921 werd de eerste houten achtbaan ontwikkeld. Deze mobiele versie kon worden op- en afgebouwd op verschillende locaties.
In de oorlogsperiode lagen de werkzaamheden grotendeels stil. Maar na de oorlog pakte Franz Mack, geboren in 1921, de draad weer op. Onder zijn leiding werd de focus van het bedrijf Heinrich Mack KG veel meer op de attracties gelegd.
De attracties van het bedrijf stonden bekend om hun betrouwbaarheid, duurzaamheid en vlotte montage. In de jaren vijftig en zestig groeide het bedrijf uit tot een internationaal gerespecteerde leverancier van kermisattracties.
Ondertussen ontstonden er naast kermissen ook vaste pretparken. Daarmee konden de attracties nog groter en uitdagender worden. Uiteraard speelde Mack Rides hier ook op in.
In de jaren 70 ontstond bij Franz Mack en zijn zoon Roland de behoefte voor een showroom voor hun attracties. Vanwege de grootte van die attracties moest dit eigenlijk zelf al een pretpark worden.
Het ontwikkelen hiervan viel nog niet mee. Allereerst moest een geschikte locatie gevonden worden. De één na de andere beoogde locatie stuitte op problemen en viel af.
Uiteindelijk vond men een geschikt landgoed bij Slot Balthasar in het dorpje Rust. De bevolking daarvan stond niet te juichen, maar met de belofte voor levenslange gratis toegang was dat geen probleem meer.
Maar de banken wilden niet investeren en bedrijven stonden niet te springen om de exploitatie van het park op zich te nemen. Visionair Franz Mack besloot toch door te zetten, "dan doen we alles maar zelf".
In 1975 opende Europa-Park zijn deuren. Kleinschalig, met een vijftiental attracties rond Slot Balthasar.
Er was al wel een monorail en een treintje. En je kon een tochtje maken op een vlot over het meer. De sprookjes en het magische huis waren de populairste attracties.
Het park was al direct een succes, met 400.000 bezoekers in het eerste jaar! Hiermee kon de familie verder in het park investeren.
De naam Europa-Park kwam niet uit een ambitie om Europa uit te beelden. Het sloeg op de eerste beoogde locatie van het park aan de Europaweiher boven Augsburg.
Toch was de naam van het park wel een inspiratie voor het uitwerken van landenthema's, waar in 1981 mee begonnen werd. Italië was het eerste gebied met een mooi piazza, attracties en horeca die bij het land passen.
Al snel volgden de themagebieden van Frankrijk, Holland en Zwitserland, en de ingang en het gebied rond Slot Balthasar werd uiteraard Duitsland.
De ontwerpen van Europa-Parks eigen decorbouwed Ulrich Damrau richten zich op een unieke mix van beleving en educatie. Bezoekers leren al wandelend over de culturele rijkdom van Europa, terwijl ze genieten van achtbanen, darkrides en shows.
In de jaren 2000 kwamen ook themagebieden als IJsland, Portugal, Griekenland en Luxemburg erbij. En nog bijna ieder jaar wordt er een nieuw land/themagebied geopend.
De stijgende bezoekersaantallen brachten nieuwe uitdagingen met zich mee. Al snel bleek dat veel gasten meerdere dagen wilden blijven, zeker bezoekers van verder weg.
De familie Mack zocht daarom contact en samenwerking met de grote hotelketens. Maar die zagen geen heil in een hotel bij Europa-Park. Wederom was de familie hiervoor op zichzelf aangewezen.
In 1995 opende Hotel Andaluz haar deuren, in een prachtige Spaanse stijl. En het werd een daverend succes.
In 1999 volgde Hotel Castillo Alcazar, in 2004 het Romeins geïnspireerde Hotel Colosseo, in 2007 het kloosterlijke Hotel Santa Isabel en in 2012 Themahotel Bell Rock.
Elk hotel was meer dan een slaapplaats – het werd een verlengstuk van de parkbeleving, compleet met restaurants, zwembaden en entertainment.
Diverse hotelketens probeerden alsnog samen te werken met de familie Mack, maar die gaf niet meer thuis. Inmiddels vormen de Europa-Park hotels de succesvolste hotelketen van Duitsland en zelfs Europa!
In 2019 zette Europa-Park een grote stap met de opening van een tweede park, vlakbij het eerste. Rulantica is een waterpark geïnspireerd op Scandinavische mythologie en natuur.
Zoals bij Europa-Park zelf is Rulantica groots opgezet. Met golfslagbad, glijbanen, wildwater- en lazy riverstromen, thematische zwembaden en relaxzones.
Het grootste deel is indoor, maar ook buiten zijn er zwembaden en een enorm groot waterspeelhuis met grote glijbanen.
Er is hier voor jong en oud weer enorm veel te beleven, en er wordt nog meer bijgebouwd. In 2025 opende een nieuwe waterattractie, waarbij met waterpistolen op elkaar kan worden geschoten.
Bij het nieuwe waterpark kwam er ook een nieuw hotel bij: Krønasår, in Scandinavische stijl. Het geheel maakt Europa-Park ook aantrekkelijker in de herfst en bij de speciale Winteropening.
Bij een groot pretpark horen natuurlijk ook restaurants. Vaak zijn dat fastfood tentjes, zodat bezoekers snel van wat eten kunnen worden voorzien.
De familie Mack dacht daar anders over. Zij wilden goede restaurants, hoewel die wel snelle service moesten kunnen bieden. Ook nu weer moesten ze dit zelf ontwikkelen.
In ieder themagebied vind je dus eetgelegenheden die passen bij het land of thema. Van pizza's en gyros tot de wereldkeuken Spices, ja het gaat zelfs verder dan Europa.
Veel restaurants zijn zelfbediening, maar bij sommigen wordt je aan tafel bediend. En heel bijzonder is het Food-Loop restaurant. Hier krijg je je maaltijden via een achtbaan geserveerd!
Bij de hotels vind je natuurlijk ook uitstekende restaurants, waar je wat langer de tijd kan nemen om ervan te genieten. Het eten is er altijd goed, maar je kan kiezen uit verschillende kwaliteitsniveau's.
Ammolite, the Lighthouse Restaurant bij Hotel Bell Rock is zelfs bekroond met 2 Michelin sterren, als enige restaurant bij een attractiepark ter wereld.
Een nieuw concept vind je bij Eatrenalin. Hier geniet je in een floating chair van fine dining in 8 gangen. Het bijzondere restaurant ligt bij waterpark Rulantica en hotel Krønasår. Vooraf reserveren is hier noodzakelijk.
Inmiddels trekt Europa-Park meer dan 6 miljoen bezoekers per jaar. Het ziet voor zichzelf daarbij een grote verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid.
Het park zet daarom in op hernieuwbare energie, zoals warmteterugwinning, zonnepanelen en het gebruik van zogenaamde Blockheizkraftwerke: kleine centrales die behalve energie ook warmte opwekken. Ook wordt actief gewerkt aan afvalscheiding, waterbesparing en ecologisch landschapsbeheer.
Transport en logistiek worden geoptimaliseerd om uitstoot te beperken, en bij de bouw van nieuwe faciliteiten wordt duurzaamheid standaard meegenomen.
Tegelijk kijkt de familie Mack vooruit: hoe ziet het pretpark van de toekomst eruit? Digitalisering, gepersonaliseerde belevingen, augmented reality en grensvervaging tussen fysieke en virtuele werelden spelen een steeds grotere rol.
Maar ook thema's als diversiteit, educatie en sociale betrokkenheid krijgen meer aandacht. De toekomstvisie van Europa-Park rust op drie pijlers: innovatie, authenticiteit en duurzaamheid. Hiermee wil het park een voorbeeld zijn binnen de internationale leisure-industrie.
De geschiedenis van Europa-Park is het verhaal van een ambitieuze familie die steeds een stapje verder ging. Dat ging vaak tegen de stroom in, omdat anderen de mogelijkheden niet wilden zien.
De instelling van "we doen het wel zelf" heeft tot nu toe een bedrijf opgeleverd met 5000 werknemers, waaronder onder andere eigen bakkers, brandweermannen en bijvoorbeeld ook iemand die zorgt voor de ooievaars die rondom het park een nest hebben.
Daarbij komt nog de extra werkgelegenheid in de regio, geschat op ongeveer 10.000 werknemers. In totaal zorgt Europa-Park voor een omzet in de regio van ongeveer 1 miljard (dit is exclusief de omzet van Europa-Park zelf).
Daarmee is Europa-Park vandaag de dag niet alleen een plek voor plezier, educatie en technologisch laboratorium, maar ook een economisch zwaartepunt in Zuid-Duitsland.