Kerstmarkt in het Spreewald, een unieke belevenis met boottocht en openluchtmuseum

De kerstmarkt in het Spreewald, oftewel de Spreewaldweihnacht in Lübbenau en Lehde is één van de meest bijzondere kerstmarkten van Duitsland.  De markt is in een sfeervol openluchtmuseum waar je stapje terug doet in de tijd.

Deze dame maakte prachtige versieringen op kerstballen

Wie aan kerstmarkten denkt, ziet vaak pleinen vol kraampjes voor zich. Maar in het Duitse Spreewald pakken ze het anders aan. Hier bezoek je niet zomaar een markt, je maakt een reis terug in de tijd.

De Spreewaldweihnacht verbindt twee unieke locaties, de haven van Lübbenau en het openluchtmuseum in Lehde, met een sfeervolle tocht per traditionele "Kahn".

Inhoud:

Startpunt: Maritieme kerstsfeer in Lübbenau

Gezellige muziek op de kerstmarkt in het Spreewald

 Je avontuur begint in de Große Spreewaldhafen in Lübbenau. Zodra je aankomt, voel je de gezellige drukte. Dit is de oudste afvaartplaats van het Spreewald en tijdens de kerstperiode wordt deze omgetoverd tot een maritieme kerstmarkt.

Midden op het plein, bij de grote kerstboom, zit de kerstman klaar om verlanglijstjes in ontvangst te nemen. De sfeer wordt versterkt door livemuziek tijdens mijn bezoek speelde een vrolijk viertal kerstklassiekers op hun accordeons.

Rondom de haven vind je diverse kraampjes. Hier koop je niet alleen mooie handgemaakte houtsnijwerken, maar proef je ook direct de lokale trots: gerookte vis en natuurlijk de wereldberoemde Spreewald-augurken (Gurken). Je wordt hier vaak begroet door een ‘echte’ kapitein, wat het maritieme karakter extra benadrukt.

De tocht: Warm ingepakt over het water

Met de boot op weg naar de kerstmarkt in het Spreewald

Wat deze kerstmarkt uniek maakt, is de verbinding tussen de twee locaties. Je wandelt niet naar het volgende deel, je vaart! Je stapt in een traditionele "Spreewaldkahn" (een platte boot die wordt voortgeduwd met een lange stok).

De boten zijn sfeervol versierd en, heel belangrijk in de winter, voorzien van warme wollen dekens en soms een overkapping. Terwijl de schipper je door de smalle, verstilde slootjes van het Spreewald manoeuvreert, kun je aan boord genieten van een warme Glühwein (deze reken je na afloop af).

De tocht duurt ongeveer een half uur. Het contrast is prachtig. Van de drukke haven glijd je de rust van de natuur in. Je ziet de typische houten huisjes langs de oever en als je geluk hebt, zoals wij, breekt er een winters zonnetje door.

Aankomst in de 19e eeuw: Freilandmuseum Lehde

Sabine voor één van de huizen in het openluchtmuseum in het Spreewald tijdens de kerstmarkt

De boot zet je af bij het Freilandmuseum Lehde. Dit is niet zomaar een decor, het is het oudste openluchtmuseum van de deelstaat Brandenburg. Hier stap je letterlijk het jaar 1840 binnen.

Het museum bestaat uit vijf originele boerderijen die hierheen zijn verplaatst om het leven van vroeger te bewaren. Het is een wereld zonder elektriciteit, televisie of PlayStation. Je ziet hoe families vroeger met grootouders, ouders en kinderen één kamer deelden om te slapen, eten en werken.

Tijdens de kerstmarkt komt dit museum tot leven. De historische gebouwen zijn het decor voor ambachtslieden en kraampjes:

  • In de 'Stuben' (woonkamers) zie je hoe ambachtslieden werken. Wij zagen een dame die in hoog tempo kerstballen prachtig aan het beschilderen was.
  • Voor kinderen is er volop actie, ze kunnen kerststerren knutselen van stokjes of luisteren naar verhalenvertellers in klederdracht.
  • Buiten staan houten stalletjes met handgemaakte producten, waaronder grappige augurken-kersthangers voor in de boom.

Een bijzondere ontmoeting: Het Bescherkind

Op de kerstmarkt in het Spreewald loopt het Bescherkind rond om je te zegenen

Wat de kerst in het Spreewald cultureel zo interessant maakt, is de Sorbische/Wendische traditie. Op de markt loop je de kans om niet de kerstman, maar het "Bescherkind" (of Bescherchrist) tegen het lijf te lopen.

Dit is een fascinerende verschijning. Volgens de traditie is het een meisje uit de 'spinkamer' (waar vroeger de vrouwen samenkwamen om te spinnen). Ze draagt een feestelijke klederdracht met een opvallende hoofdtooi met een krans. Haar gezicht is bedekt achter een doorzichtige sluier, wat haar een mysterieus uiterlijk geeft.

In haar ene hand heeft ze een berkenroede (březowy prut) en in haar andere hand een belletje en een witte doek. Op haar kleding zijn kleurrijke zijden linten bevestigd.

Vroeger ging het Bescherkind in de adventstijd zwijgend van huis tot huis. Ze zegende de bewoners door zachtjes met haar hand over hun wang te strijken, een gebaar dat geluk brengt voor het nieuwe jaar. Op de kerstmarkt kunnen bezoekers deze zegening krijgen. Ze wordt vaak vergezeld door de "Rumpodich", een wat ruwere figuur die de gavenbrenger assisteert.

Eten en drinken: Spreewaldse lekkernijen

De boerenkool van het Spreewald

Van al dat varen en wandelen krijg je trek. Op de kerstmarkt zijn er twee locaties om op te warmen en wat lekkers te nuttigen.

Naast de klassieke braadworst kun je hier genieten van Grünkohl (boerenkool) met worst, stevige soepen en champignons.

Een aanrader zijn de Quarkbällchen (kwarkbollen, lijkend op oliebollen) en de Spreewälder Plinse (kleine pannenkoekjes).

Natuurlijk is er Glühwein en warme chocolademelk (ook in kindervariant), maar voor de liefhebber is er ook Jagertee of een stevige grog.

Praktische tips voor je bezoek

Bijzondere kerstspullen uit het Spreewald.

Honden zijn welkom in het museum, mits aangelijnd. Er staan drinkbakken klaar.

Je kan het Spreewald gemakkelijk bezoeken als dagtrip vanuit Potsdam of Berlijn

Parkeer je auto in Lübbenau. Vanaf de oude binnenstad is het ongeveer 2 kilometer lopen naar Lehde, maar het is veel leuker om de boot (de 'Kahn') te nemen vanaf de haven.

Voor kinderen is er een speciaal puzzelboekje ("Familienspiel") te koop bij de kassa, waarmee ze speurend het museum door kunnen gaan.

De kerstmarkt is maar een paar weekenden per jaar open en ze laten maar een bepaald aantal bezoekers toe. Zorg dus dat je van tevoren kaarten koopt. Het is vaak snel uitverkocht!

De combinatie van de boottocht, de historische setting van het museum en de unieke Sorbische tradities maakt de Spreewaldweihnacht tot een van de meest sfeervolle kerstmarkten van Duitsland.

Ik was op bezoek in het Spreewald op uitnodiging van Germany Travel.

Proost uit het Spreewald
Deze zijn zo grappig, souvenir augurken uit het Spreewald